Ortodonti
Ortodonti tedavileri sayesinde sağlıklı ve simetrik diş ve çene yapısına sahip olabilirsiniz. Ortodontik tedaviler hakkında bilgi sahibi olmak için bu yazımızı okuyun.
Ortodonti Nedir?
Ortodonti, diş, yüz ve çene bozukluklarının tedavisi ile ilgilenen bilim dalıdır. Ortodontik tedavi, erken yaşlardaki çocukların çene gelişimine yardım eder ve dişlerin doğru pozisyonlarda olmalarını sağlar. Yetişkin hastalarda ise dişlerde meydana gelen çarpıklaşanın ya da kapanış bozukluklarını tedavi eder. Doğuştan veya sonradan oluşan yüz ve çene bozuklukları tedavisinde diş hekimliğinin diğer branşları ile ortak çalışmalar yapar.
Ortodonti Tedavisi Nasıl Yapılır?
Ortodonti tedavisi, çene kemiğine ya da dişin üzerine uygulanan sabit veya takıp çıkarılabilen aparatlar yardımı ile yapılır.
Metal Braketler
En çok tercih edilen ortodontik aygıtlar metal braketlerdir. Metal braketler dişlerin üzerine yapıştırılır. Bu braketlerin arasından geçen teller sayesinde dişler hareket eder ve zamanla istenilen konuma gelir.
Şeffaf Braketler
Diş teli görünümünü sevmeyen ya da konuşurken diş tellerinin görünmesini istemeyen kişiler için farklı tedavi seçenekleri de mevcuttur. Şeffaf braketler bunlardan biridir. Diş renginde ya da tamamen şeffaf malzemeden üretilirler. Metal braketler ile aynı prensipte çalışırlar. Şeffaf braketlerin metal bıraketlerden tek farkı daha az fark edilir olmasıdır. Diş renginde ya da şeffaf bir renkte olması onları daha az görünür yapar. Bu nedenle genellikle yetişkin hastalar tarafından tercih edilir.
Lingual Braketler
Lingual braketler, Dişin iç yüzeyine yapıştırılan sabit metal braketlere verilen addır. İç yüzeye yapıştırıldığı için dışarıdan görülmez. Metal braketlere kıyasla tedavi daha uzun sürer. Dışarıdan hiç görülmediği için yetişkinler tarafından tercih edilmektedir.
Telsiz Ortodontik Tedaviler
Telsiz ortodontik tedaviler şeffaf plak kullanılarak gerçekleştirilir. Dışarıdan bakıldığında görülmeyecek şeffaf plaklar sayesinde dişler düzeltilir. Şeffaf plaklar yemek yerken ya da diş fırçalanırken çıkartılır. Diğer zamanlarda her daim takılır. Şeffaf plaklar yalnızca dişlerinde çarpıklık olan kişilerde kullanılır. Bu tedavi çene ve yüz sistemindeki bozukluklarda kullanılmaz.
Neden Ortodontik Tedavi Olmalıyız?
Birçok kişi dişlerinin daha simetrik görünmesi için ortodontiste başvurur. Ancak ortodontik tedaviler sadece görünüş kaygısıyla yapılmaz. Çarpık dişler kapanış bozukluklarına (Malokluzyon), çiğneme ya da konuşma bozukluklarına neden olabilir.
Çarpık dişlerde ağız hijyenini sağlamak daha zordur. Bu nedenle çürükler daha kolay oluşur. Çarpık dişlerin temizlenemeyen aralarında plak birikimi gerçekleşir ve bu da diş eti çekilmelerine ya da diş eti hastalıklarına neden olabilir.
Dişlerdeki şekil bozuklukları ağız kapanışını engeller. Bu da çeşitli eklem problemlerine neden olabilir. Özellikle üst dişleri olması gerekenden ileride ya da üst çenesi ileride olan kişilerde oluşabilecek herhangi bir travma (düşme ya da top çarpması) ön dişleri daha kolay etkileyecektir.
Üst ve alt ön dişlerin arasında fazla açıklık bulunması bazı seslerin doğru şekilde telaffuz edilmesini engeller. Bu da konuşma bozukluğuna neden olabilir.
Çocuklarda ortodontik tedavileri aşı gibi düşünebiliriz. Erken ortodontik müdahalelerle ilerde diş çarpıklığından oluşabilecek rahatsızlıklar engellenmiş olur. Çocukların ilerleyen dönemlerde çene ve diş hastalıkları geçirme riski azalır
Ortodonti Tedavisi Kaç Yaşında Başlar?
Çocuklarda süt işleri yaklaşık 2.5 yaşında tamamlanır. Daimi dişler ise yaklaşık 12 yaşında tamamlanır. Bazı çene bozukluklarında 7-8 yaşlarda erken tedavi gerekebilir. Dişlerde yalnızca çarpıklık söz konusuysa daimi dişlerin tamamlanması beklenmelidir.
Diş Teli En Geç Kaç Yaşında Takılır?
Yetişkinler için ortodontik tedavilerde bir yaş sınırı yoktur. Yaşınız kaç olursa olsun ortodontik tedavi görebilirsiniz. Diş telleri sadece çocuklara ya da gençlere takılmaz. Her yaştan yetişkine diş teli tedavisi uygulanabilir.
Ortodontik Tedavilerin Süresi Ne Kadardır?
Ortodontik tedavilerin ne kadar süreci kişiden kişiye göre değişir. Sadece çarpık dişler için yapılan ortodonti tedavisi, ek tedavi gerektiren vakalara göre daha kısa sürer. Dişlerin çarpıklığının derecesine göre de diş tedavisi süresi değişir. Tedavi ortalama 6 ay ile 24 ay arasında sürmektedir. Bazı hastalarda bu süre daha da artabilir. Tedavi süresinin uzamaması için hasta doktorun önerilerine uymalıdır. Diş ve dişeti sağlığına dikkat etmelidir. Uzak durulması gereken yiyecek ve içeceklerden uzak durmalıdır.
Ortodonti Acı Verir Mi?
Dişe braket takılır acı hissedilmez. Diş teli takılan kişilerde dişlerin diş tellerine alışması 7-10 gün sürer. Bu süreç boyunca dişlerde baskı ve ağrı hissedilebilir. Bu olağandır. Rutin kontroller sırasında dişlerinizdeki teller değişeceği için kontrol sonrasında kısa süresi ağrı yaşanabilir.
Diş Teli Temizliği Nasıl Yapılır?
Braketlerin etrafında yiyecek kalıntıları ve plak oluşumu oldukça kolaydır. Diş tellerinin temiz tutulmasında dikkat edilmesi gereken en önemli şey yemekten sonra hemen dişlerin temizlenmesidir. Dişler fırçalandıktan sonra braketlerin etrafının dikkatli bir şekilde temizlenip temizlenmediği kontrol edilmelidir. Braketlerin etrafının temiz olması için diş ipi kullanılmalıdır.
Diş Teli Tedavisinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Ağız ve diş bakımına çok dikkat edilmelidir.
- Sert, asitli ya da yapışkan yiyecek ve içeceklerden uzak durulmalıdır.
- Ağız ve çevresinde darbe alabilecek tehlikeli durumlarda kaçınılmalıdır. Spor yaparken ekstra dikkat edilmelidir.
Diş Teli Takıldıktan Sonra Ne Yenmez?
Diş teli taktırdıktan sonra yenmemesi gerekenler şöyle sıralanabilir;
- Soda ya da kola gibi asitli içecekler,
- Sakız, lokum vb. yapışkan yiyecekler,
- Sert yiyecekler (elma, armut vb.),
- Cips ve patlamış mısır gibi yiyeceklerin yenilmesi önerilmez.